H Salgy Baran, 18 ετών, ήταν η πρώτη των πρώτων στις φετινές εθνικές εξετάσεις για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια του Αφγανιστάν
AP Photo/Nillab Burhan
Ένα βήμα εμπρός και δύο πίσω κάνουν οι Ταλιμπάν που ναι μεν επέτρεψαν στις γυναίκες να συνεχίσουν να σπουδάζουν, αλλά με πολλούς περιορισμούς στη διαδικασία της φοίτησης.
Βάσει διατάγματος που έδωσαν στη δημοσιότητα, μια μέρα πριν την επαναλειτουργία των ιδιωτικών πανεπιστημίων του Αφγανιστάν, οι φοιτήτριες θα πρέπει να φορούν μαύρη αμπάγια σε συνδυασμό με ένα νικάμπ που καλύπτει το πρόσωπο και θα παρακολουθούν τις παραδόσεις μέσα σε τάξεις οι οποίες δεν θα είναι μικτές.
Οι γυναίκες που είναι εγγεγραμμένες σ’ αυτά τα ιδρύματα, θα πρέπει επίσης να βγαίνουν από το μάθημα πέντε λεπτά πριν από τους συμφοιτητές τους και να παραμένουν σε αίθουσες αναμονής όσο οι τελευταίοι θα αποχωρούν από το κτίριο, αναφέρει ακόμη το διάταγμα που φέρει χθεσινή ημερομηνία και δημοσίευσε το υπουργείο Ανώτερης Εκπαίδευσης.
Επίσης, τα πανεπιστήμια είναι υποχρεωμένα, από την πλευρά τους, «να προσλάβουν γυναίκες εκπαιδευτικούς για τις φοιτήτριες» ή να επιχειρήσουν να προσλάβουν «ηλικιωμένους άνδρες εκπαιδευτικούς», η ηθική των οποίων θα έχει περάσει από κόσκινο.
Κατά την πρώτη διακυβέρνηση των Ταλιμπάν, από το 1996 ως το 2001, η απαγόρευση των μικτών τάξεων είχε εμποδίσει σχεδόν όλες τις γυναίκες να σπουδάσουν. Οι γυναίκες ήταν τότε υποχρεωμένες να φορούν την μπούρκα, ένα μακρύ πέπλο που καλύπτει πλήρως το κεφάλι και το σώμα, ενώ ένα δίχτυ κρύβει τα μάτια.
Η αμπάγια, την οποία θα πρέπει να φορούν οι φοιτήτριες των ιδιωτικών ιδρυμάτων, είναι ένα μεγάλο πέπλο που καλύπτει το σώμα. Το νικάμπ καλύπτει το πρόσωπο και αφήνει να φαίνονται τα μάτια.
Όσον αφορά τις μη μικτές τάξεις, «το πράγμα θα είναι περίπλοκο από πρακτική άποψη, δεν έχουμε αρκετές γυναίκες εκπαιδευτικούς ούτε αρκετές αίθουσες για να χωρίσουμε τα κορίτσια» από τα αγόρια, υπογράμμισε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο ένας καθηγητής πανεπιστημίου που ζήτησε να μην κατονομαστεί. «Όμως το γεγονός ότι επιτρέπουν στα κορίτσια να πάνε στο σχολείο και να πάνε στο πανεπιστήμιο είναι από μόνο του ένας σημαντικός και θετικός σταθμός», προσθέτει.
Το προηγούμενο καθεστώς των Ταλιμπάν (1996-2001) επέβαλε στις γυναίκες να καλύπτουν το πρόσωπο και όλο τους το σώμα. Δεν επέτρεπε να βγαίνουν από το σπίτι χωρίς συνοδεία άνδρα συγγενή. Τους απαγόρευε να μορφώνονται και να εργάζονται.
Πριν από την επιστροφή των Ταλιμπάν, οι αφγανές φοιτήτριες μπορούσαν να παρακολουθούν τα μαθήματα σε μικτές τάξεις και να παρακολουθούν επίσης σεμινάρια που διηύθυναν άνδρες.
Ηγέτες των Ταλιμπάν υποστηρίζουν πως τα δικαιώματα των γυναικών θα γίνονται σεβαστά στη χώρα, αλλά με βάση τη δική τους ερμηνεία της σαρίας, του ισλαμικού νόμου.
Ήδη υπάρχουν στοιχεία που έρχονται σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς τους με τις ανησυχητικές ενδείξεις να δείχνουν επιστροφή στους αυστηρούς περιορισμούς του παρελθόντος.
Ενδεικτικό της νέας κατάστασης που πάει να εγκαθιδρυθεί, τα επεισόδια που σημειώθηκαν χθες κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας γυναικών στην πρωτεύουσα του Αφγανιστάν, στις οποίες, σύμφωνα με διαδηλώτριες, οι δυνάμεις των Ταλιμπάν τις ξυλοκόπησαν και χρησιμοποίησαν δακρυγόνα για να διαλύσουν το πλήθος.
Τουλάχιστον μία από τις συμμετέχουσες τραυματίστηκε, σύμφωνα με δημοσιογράφους που δημοσίευσαν εικόνες μια γυναίκας με αίμα να κυλάει στο πρόσωπό της.
Οι διαδηλώτριες συγκεντρώθηκαν κοντά στο προεδρικό παλάτι κρατώντας πλακάτ που έγραφαν «δεν είμαστε οι γυναίκες της δεκαετίας του ’90». Όμως, βρέθηκαν αντιμέτωπες με οπλισμένους Ταλιμπάν και ακολούθησαν προπηλακισμοί.