Τουρισμός: Σοβαρές ελλείψεις προσωπικού στα ξενοδοχεία – 50.000 οι κενές θέσεις – Κρήτη

Με σταδιακά βήματα ξεκινά η φετινή τουριστική σεζόν, με την Κρήτη να δέχεται τα πρώτα κύματα το Πάσχα, όμως την ίδια στιγμή, σημαντικές είναι και φέτος οι ελλείψεις προσωπικού, ιδίως στην κουζίνα, το service αλλά και τον ευρύτερο ξενοδοχειακό τομέα.

Μάλιστα, σύμφωνα με τον επίτιμο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, Ανδρέα Ανδρεάδη, οι κενές θέσεις εργασίας αγγίζουν τις 50.000, επισημαίνοντας ότι οι ελλείψεις απειλούν τον ποιοτικό τουρισμό.

Πράγματι υπάρχει τεράστια έλλειψη προσφοράς εργασίας με αμοιβές σημαντικά πάνω από τις κλαδικές συμβάσεις. Τα μεγαλύτερα προβλήματα εντοπίζονται στον επισιτισμό (κουζίνα & service) με ακάλυπτες πάνω από 50.000 θέσεις. Απαιτούνται λύσεις τώρα, ο ποιοτικός τουρισμός μας κινδυνεύει! https://t.co/FRznyMWeIn

— Andreas Andreadis (@AAAndreadis) April 17, 2022

Το πρόβλημα των ελλείψεων γιγαντώθηκε τις χρονιές της πανδημίας. Την προπέρσινη τουριστική χρονιά, το 80% των ξενοδοχείων στην Κρήτη δεν άνοιξε, με αποτέλεσμα οι ξενοδοχοϋπάλληλοι να μπουν σε καθεστώς αναστολής εργασίας. Την περυσινή χρονιά τα πράγματα ήταν σαφώς καλύτερα, αλλά η θέση των ξενοδοχοϋπαλλήλων ήταν εκ νέου επισφαλής. Υπενθυμίζουμε ότι το 2020 λειτούργησε μόνο το 60% των ξενοδοχείων στην χώρα.

Φέτος το πρόβλημα διογκώθηκε και αν δεν ληφθούν μέτρα, όπως εκτιμούν παράγοντες του τουρισμού, του χρόνου θα είναι ακόμα σημαντικότερο.

Όπως ανέφερε πρόσφατα ο υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας, «πέρυσι μας έλειψαν 50.000 θέσεις εργασίας που δεν καλύφθηκαν από την εγχώρια αγορά». Μάλιστα προανήγγειλε σχέδιο για την απασχόληση Ουκρανών υπηκόων που θα καλύψουν τις κενές θέσεις στα ελληνικά ξενοδοχεία.

Πώς έχει μεταβληθεί η ανθρωπογεωγραφία των υπαλλήλων

Τα τελευταία χρόνια, έχει «ταρακουνηθεί» η τουριστική βιομηχανία, με αποτέλεσμα να αλλάξει η ανθρωπογεωγραφία των εποχικών που κάθε χρόνο τέτοια εποχή έφευγαν για «σεζόν». Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Στο φαινόμενο συντελούν σειρά παραγόντων όπως η πανδημία που οδήγησε τους εποχικούς εργαζόμενους στον τουρισμό σε αλλαγή επαγγελματικής πλεύσης, τα εξοντωτικά ωράρια, χωρίς ρεπό, σε συνδυασμό με τους χαμηλούς μισθούς και το γεγονός πως πολλοί εποχικοί εργαζόμενοι έφυγαν στο εξωτερικό.

Στο Ηράκλειο, οι κενές θέσεις εργασίας αγγίζουν περίπου τις 3.000.

Την ίδια στιγμή, εννέα χιλιάδες Ηρακλειώτες ξενοδοχοϋπάλληλοι φυτοζωούν, με τον πρόεδρο του Σωματείου Ξενοδοχοϋπαλλήλων Νομού Ηρακλείου, Νίκο Κοκολάκη, να κάνει σαφές στο neakriti.gr πως η κατάσταση του 60-70% του κλάδου κρίνεται επισφαλής, ένεκα τόσο των εργασιακών συνθηκών όσο και των πάγιων προβλημάτων, όπως το γεγονός ότι το Ταμείο Ανεργίας τούς έχει «κοπεί» από τον Ιανουάριο.

Μπροστά σε αυτήν την πραγματικότητα, ο πρόεδρος του Σωματείου Ξενοδοχοϋπαλλήλων, όπου ανέφερε χαρακτηριστικά ότι ξενοδοχοϋπάλληλοι φυτοζωούν ένεκα των χαμηλών πληροτήτων και της λήξης του Ταμείου Ανεργίας. Ο κ. Κοκολάκης επισήμανε, μεταξύ άλλων, πως υπάρχει μια γενικευμένη αβεβαιότητα ως προς τις επαναπροσλήψεις των ξενοδοχοϋπαλλήλων, που μέχρι τη δεδομένη στιγμή αγγίζουν το πολύ το 35% των εργαζομένων του 2019.

«Το πιο σοβαρό πρόβλημα είναι πως δεν έχουν γίνει ακόμα οι επαναπροσλήψεις των εργαζομένων. Ευελπιστούμε ότι μέχρι τις 10-15 Μαΐου θα ανοίξουν τα ξενοδοχεία. Μέχρι και τη δεδομένη στιγμή, όμως, ο πληρότητες είναι χαμηλές. Οι πολλές κρατήσεις θα γίνουν από τον Ιούνιο και έπειτα. Όσον αφορά τον Μάιο, ο συγκεκριμένος μήνας θα είναι υποτονικός, πράγμα που σημαίνει ότι οι προσλήψεις θα είναι λιγοστές και πολλοί ξενοδοχοϋπάλληλοι δε θα μπορούν να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες της καθημερινότητας. Αυτή τη στιγμή έχει επιστρέψει ένα ποσοστό ξενοδοχοϋπαλλήλων της τάξης του 30-35% του 2019.

Ωστόσο, η τουριστική περίοδος θα έχει θετικό πρόσημο για φέτος», ανέφερε, ενώ συνέχισε: «Το Ταμείο Ανεργίας έχει λήξει από τον Ιανουάριο. Αυτή τη στιγμή το 60-70% των ξενοδοχοϋπαλλήλων αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα. Δηλαδή, εάν αναλογιστούμε πως οι εργαζόμενοι στον τουρισμό στον νομό Ηρακλείου είναι 15.000, οι 9.000 φυτοζωούν. Από τον Ιανουάριο έχουν προβλήματα. Η ΔΕΗ προχωρά σε διακοπές του ηλεκτρικού ρεύματος στα σπίτια τους και οι ίδιοι βιώνουν έναν οικονομικό Γολγοθά».

Ο γενικός γραμματέας στο Σωματείο Ξενοδοχοϋπαλλήλων Νομού Ηρακλείου, Νίκος Σμυρνάκης, εξέφρασε την απαισιοδοξία του για τη στάση που κρατάει το ελληνικό κράτος έναντι του τουριστικού προϊόντος.

Ο ίδιος επισήμανε πως το φετινό καλοκαίρι οι υπάλληλοι των μεγάλων ξενοδοχειακών ομίλων δε θα πρέπει να ανησυχούν, εν αντιθέσει με τους υπαλλήλους των μικρών ξενοδοχείων που θα βρίσκονται, όπως είπε, σε κατάσταση εργασιακής ανασφάλειας. Ο κ. Σμυρνάκης, εξάλλου, υποστήριξε πως προσδοκώμενος στόχος για υπέρβαση του τουριστικού έτους 2019 δεν είναι εφικτός.

«Θεωρώ πως φέρει τεράστια ευθύνη το κράτος για την υπόθεση που λέγεται “τουρισμός”. Όταν ως χώρα στηριζόμαστε στον τουρισμό και στηριζόμαστε στην έννοια του ξενοδοχείου και στον ξενοδοχοϋπάλληλο που είναι το εργατικό προσωπικό, και η ίδια η Πολιτεία αδιαφορεί, τότε δημιουργούνται πολλά και εύλογα ερωτηματικά. Εγώ επέλεξα μόνος μου να μπω στον χώρο των ξενοδοχείων. Και τώρα απορώ με την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο τουρισμός. Ποιοι θα εργάζονται τα επόμενα χρόνια και τις ερχόμενες δεκαετίες; Οι συνθήκες είναι εντελώς απαράδεκτες.

Υπάρχει ευθύνη των ξενοδόχων, αλλά φέρει τεράστια ευθύνη το κράτος. Αναμέναμε μια καλή τουριστική περίοδο με πολύ καλές πληρότητες. Όσο πιο καλές πληρότητες, τόσο πιο πολλή δουλειά. Το ρωσο-ουκρανικό ζήτημα, όμως, δημιούργησε εμπόδια. Οι πληρότητες που έχουμε δεν είναι αυτές που θέλουμε για να εργαστεί το σύνολο των ξενοδοχοϋπαλλήλων. Εάν εξαιρέσουμε τρεις-τέσσερις ξενοδοχειακούς ομίλους, οι ξενοδοχοϋπάλληλοι που δουλεύουν σε μικρά ξενοδοχεία βρίσκονται σε μειονεκτική κατάσταση. Δεν επανερχόμαστε στο 2019», υποστήριξε.

Με βάση τα επίσημα στοιχεία του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος και του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ), το 2019, χρονιά-ρεκόρ του ελληνικού τουρισμού, ποσοστό 27% ή αλλιώς κοντά στις 6.000, από τις επιπλέον ζητούμενες θέσεις εργασίας στον κλάδο, δεν καλύφθηκαν.

Παράλληλα ο αριθμός των απασχολούμενων στον κλάδο στο peak της σεζόν τον Αύγουστο 2021 ήταν στις 175.741, από 186.575 που ήταν δύο χρόνια πριν, έχοντας σημειώσει πτώση κατά 5,8%.