Οι συμμετέχοντες στον ενδολυβικό διάλογο, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, εξέλεξαν σήμερα τον Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά νέο μεταβατικό πρωθυπουργό της Λιβύης που θα αναλάβει να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές, στις 24 Δεκεμβρίου.
Φαβορί για τη θέση του πρωθυπουργού ήταν ο νυν υπουργός Εσωτερικών της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας (GNA), Φάτι Μπασάγα. Ωστόσο, ο Ντμπεϊμπά κατάφερε να κάνει την έκπληξη, συγκεντρώνοντας 39 ψήφους σε σύνολο 73. Ο Ντμπεϊμπά, που είναι μηχανικός και κατάγεται από τη Μιζράτα, έχει ιδρύσει το κίνημα Λίμπια αλ-Μοστάκμπαλ («Η Λιβύη του Μέλλοντος»). Επί καθεστώτος Μουάμαρ Καντάφι κατείχε καίρια θέση, καθώς προήδρευε στη Λιβυκή Εταιρεία Επενδύσεων και Ανάπτυξης (LiDCO).
Πρόεδρος του τριμελούς μεταβατικού Προεδρικού Συμβουλίου αναδείχτηκε ο Μοχάμαντ Γιουνές Μένφι, πρώην διπλωμάτης από τη Βεγγάζη, όπως ανακοίνωσε η μεταβατική απεσταλμένη του ΟΗΕ για τη Λιβύη, Στέφανι Ουίλιαμς, μετά την καταμέτρηση των ψήφων. Μέλη του Συμβουλίου εξελέγησαν ο Μούσα αλ Κόνι, από τη νότια Λιβύη και ο Αμπντάλα αλ Λάφι, που εκπροσωπεί τη δυτική Λιβύη.
Ο αναλυτής Τζάλελ Χαρσάουι, του Clingendael Institute, εκτίμησε ότι η νέα κυβέρνηση ενδεχομένως να δυσκολευτεί να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ ανατολικής και δυτικής Λιβύης. Μολονότι γεννημένος στην ανατολή, ο Μένφι θεωρείται πολιτικά προσκείμενος στη σημερινή κυβέρνηση της Τρίπολης και δεν έχει ισχυρούς δεσμούς με τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ ή με άλλα ηγετικά στελέχη της ανατολικής Λιβύης.
Μετά την ολοκλήρωση της ψηφοφορίας ο Μπασάγα εξέφρασε, μέσω ανάρτησης στο Twitter, την υποστήριξή του στη διαδικασία και τη νέα κυβέρνηση.
Σκοπός η επανένωση
Η αποστολή των νέων, μεταβατικών αρχών της Λιβύης θα είναι «να επανενώσουν τους κρατικούς θεσμούς και να εγγυηθούν την ασφάλεια» μέχρι τις εκλογές του Δεκεμβρίου.
Η Ουίλιαμς εξήγησε ότι ο πρωθυπουργός θα πρέπει μέσα σε διάστημα 21 ημερών να συγκροτήσει την κυβέρνησή του και να παρουσιάσει το πρόγραμμά του (…) στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ώστε να εγκριθεί. Θα έχει στη συνέχεια άλλες 21 ημέρες στη διάθεσή του για να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από το Κοινοβούλιο. Αν αποτύχει, το ζήτημα θα εξεταστεί από τους συμμετέχοντας στον ενδολιβυκό διάλογο.
Οι 75 συμμετέχοντες είχαν συγκεντρωθεί από τις αρχές της εβδομάδας στη Γενεύη, σε τοποθεσία που κρατήθηκε απόρρητη από τον ΟΗΕ, για να εκλέξουν τις μεταβατικές αρχές. Ο πρώτος γύρος διεξήχθη την Τρίτη, όμως κανείς από τους υποψήφιους δεν συγκέντρωσε ποσοστό άνω του 70% ώστε να εκλεγεί. Ο δεύτερος γύρος έγινε σήμερα.
«Ξεπεράσατε τις διαφορές σας, τις προκλήσεις (…) προς το συμφέρον της χώρας σας και του λιβυκού λαού», είπε η Ουίλιαμς.
Μολονότι η εκλογή πρωθυπουργού συνιστά πρόοδο, ο Ντμπεϊμπά θα πρέπει πολύ γρήγορα να φροντίσει να αναγνωριστεί η εξουσία του από τους άπειρους πολιτικούς παράγοντες της Λιβύης, ορισμένοι εκ των οποίων είχαν ήδη πάρει αποστάσεις από τις συνομιλίες της Γενεύης.
Το 2015-16, ο επικεφαλής της GNA Φάγιεζ αλ Σάρατζ, που ανέλαβε πρωθυπουργός σε μια παρόμοια διαδικασία, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, χρειάστηκε πολλούς μήνες για να φτάσει στην Τρίπολη – και τα κατάφερε μέσω θαλάσσης από την Τυνησία, αφού δεν είχε τον έλεγχο των αεροδρομίων. Σταδιακά, κέρδισε την υποστήριξη πολλών παραστρατιωτικών ομάδων, ιδίως στην πρωτεύουσα, αλλά ουδέποτε απέσπασε την εμπιστοσύνη του εκλεγμένου Κοινοβουλίου και δεν κατάφερε να επιβληθεί σε όλες τις πολιτικές και στρατιωτικές δυνάμεις της χώρας.
Η Ουίλιαμς ζήτησε νωρίτερα από τους συμμετέχοντες να δεσμευτούν ότι «θα αποδεχτούν το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας». Υπογράμμισε επίσης ότι οι υποψήφιοι είχαν υποσχεθεί ότι θα διορίσουν γυναίκες σε ποσοστό τουλάχιστον 30% στη νέα κυβέρνησή τους.
«Η νέα, ενωμένη εκτελεστική εξουσία πρέπει να στηρίξει και να εφαρμόσει πλήρως τη συμφωνία εκεχειρίας (…) συμπεριλαμβανομένης και της αποχώρησης όλων των ξένων δυνάμεων και των μισθοφόρων», τόνισε η Ουίλιαμς.
Ζήτησε επίσης από την κυβέρνηση να ξεκινήσει μια διαδικασία «εθνικής συμφιλίωσης» και να προωθήσει «την κουλτούρα της αμνηστίας και της ανεκτικότητας, παράλληλα με την αναζήτηση της αλήθειας και των αποζημιώσεων».
Η Τουρκία, που στήριζε την GNA, καθώς και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Αίγυπτος, που στηρίζουν τον Χάφταρ, χαιρέτισαν δημοσίως την ανάδειξη των νέων αρχών της Λιβύης.
Χαιρετίζει η ελληνική κυβέρνηση
Σε tweet που έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφέρει ότι η εκλογή της νέας ενιαίας κυβέρνηση της Λιβύης αποτελεί σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση της γειτονική μας χώρα.
Ο πρωθυπουργός αφού συνεχάρη τη νέα κυβέρνηση, κάλεσε όλους τους παράγοντες να συμβάλουν στη διενέργεια ελεύθερων και δημοκρατικών εκλογών το Δεκέμβριο.
Το ΥΠΕΞ σε ανακοίνωσή του επισημαίνει:
«Η Ελλάδα χαιρετίζει την εκλογή του Προέδρου του Συμβουλίου της Προεδρίας Μοχάμεντ Μένφι, των Μελών του και του Πρωθυπουργού της Λιβύης από το Φόρουμ Πολιτικού Διαλόγου της Λιβύης που έλαβε χώρα στη Γενεύη σήμερα.
Ο ορισμός του Μεταβατικού Προεδρείου, μέχρι τις εκλογές που προβλέπεται να διεξαχθούν στις 24 Δεκεμβρίου, ευελπιστούμε ότι θα συνεισφέρει αποφασιστικά στην ειρήνευση και στην σταθεροποίηση της Λιβύης και της περιοχής γενικότερα.»
Η ανακοίνωση προσθέτει ότι:
«Η Ελλάδα, όντας άμεσος γείτονας της Λιβύης, προσβλέπει στην εγκαθίδρυση επαφών με το νέο Προεδρείο ευθύς μόλις αναλάβει τα καθήκοντα του με σκοπό την ενίσχυση των διμερών σχέσεων στη βάση της διεθνούς δικαίου.
Η χώρα μας, ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, είναι επίσης έτοιμη να προσφέρει βοήθεια στη Λιβύη προκειμένου να συνεισφέρει στην ανοικοδόμηση και στην εμπέδωση της ασφάλειας.
Τέλος, η Ελλάδα τονίζει ότι για την ειρήνευση και σταθεροποίηση της Λιβύης, απαραίτητο κριτήριο είναι η άμεση αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων από τη χώρα.»
