Ο πραγματογνώμονας για το Μάτι κατηγορεί το ΕΣΚΕ
Την καθυστέρηση εκ μέρους του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων (ΕΣΚΕ) να δοθεί εντολή για εναέρια επιτήρηση της Αττικής τη μαύρη ημέρα 23η Ιουλίου 2018 κατήγγειλε στο δικαστήριο για την φονική πυρκαγιά στο Μάτι ο πραγματογνώμονας Δημήτρης Λιότσιος.
Ο κ. Λιότσιος τόνισε πως ενώ απ’ την προηγούμενη ημέρα υπήρχε προειδοποίηση για κίνδυνο εκδήλωσης πυρκαγιάς της κλίμακας 4 και άρα θα έπρεπε η εντολή για γενική επιφυλακή να δοθεί εκείνη την ημέρα ή το πολύ στις 8 το πρωί της επομένης (δηλαδή στις 23/7), εντούτοις το αίτημα για εναέρια επιτήρηση εστάλη τελικά στις 9.59 της 23ης Ιουλίου 2018.
«Στις 13.30 θα έπρεπε να δοθεί εντολή για γενική επιφυλακή, μιας και είχε αρχίσει η απομάκρυνση πολιτών στην Κινέτα», υποστήριξε ο κ. Λιότσιος. «Στις 17.30 που δόθηκε η εντολή για γενική επιφυλακή… Σε λιγότερο από μία ώρα κανείς δεν θα προλάβαινε να βρίσκεται στην υπηρεσία του. Στις 7 παρά 10 η φωτιά είχε φτάσει ήδη στη θάλασσα. Όφειλαν οι υπηρεσίες της Αττικής να είναι σε επιφυλακή και να έχουν επανδρωμένα όλα τα οχήματα» τόνισε.
Ο πραγματογνώμονας ανέφερε στην κατάθεσή του πως αίτημα απεστάλη και στο λιμενικό σώμα, αλλά το αεροσκάφος τύπου Τσέσνα, που διαθέτει, δεν μπορούσε να πετάξει λόγω καιρικών συνθηκών. Τελικά, το ΓΕΑ απευθύνθηκε σε ιδιωτική αερολέσχη που «σήκωσε» ένα αεροσκάφος μετά τις 2 το μεσημέρι.
Στην ερώτηση της προέδρου του δικαστηρίου ποιος από τους κατηγορούμενους έπρεπε να δώσει εντολή, ο κ. Λιότσιος έδειξε ως υπεύθυνο του σχεδιασμού εναέριας επιτήρησης τον τότε διοικητή του ΕΣΚΕ.
Όπως είπε ο μάρτυρας πανελλαδικά υπήρχαν 56 διαθέσιμα εναέρια μέσα της πολεμικής αεροπορίας και για την Αττική εκείνη την ημέρα 15, εκ των οποίων τα 5 είναι υδροφόρα αεροσκάφη. «Υπήρχε αποκλειστικά για εναέρια χρήση ένα Πετζετέλ με χωρητικότητα έναν τόνο νερό. Για να χρησιμοποιηθούν πρέπει να υπάρχει αίτημα του ΕΣΚΕ προς το ΓΕΑ».
Ο κ. Λιότσιος κατέθεσε ότι τη συγκεκριμένη ημέρα υπήρξαν δυσλειτουργίες στις απογειώσεις αεροσκαφών λόγω καιρικών συνθηκών πχ στη Σάμο. «Όταν η θερμοκρασία προβλέπεται άνω των 38 βαθμών και άνεμοι 6 μποφόρ, έπρεπε να λαμβάνεται μέριμνα για τη μετεγκατάσταση των αεροσκαφών», σημείωσε.
Καθώς η πρόεδρος επέμεινε στο ποιος έχει την ευθύνη του σχεδιασμού εναέριας επιτήρησης, ο κ. Λιότσιος σημείωσε ότι «ο διοικητής του ΕΣΚΕ έχει μεν το γενικό πρόσταγμα, αλλά δεν ενεργεί αυτοβούλως. Πρέπει να πάρει άδεια από τη φυσική ηγεσία, να την έχει ενημερώσει».
Απαντώντας στις ερωτήσεις της προέδρου για το αν ο υπαρχηγός έπρεπε να δώσει την εντολή και για την ευθύνη του αρχηγού, ο πραγματογνώμονας είπε ότι «το αίτημα είναι υπό την ευθύνη και την εποπτεία του υπαρχηγού επιχειρήσεων», που «θα μπορούσε και μόνος του να το κάνει», ενώ για τον αρχηγό είπε πως «οφείλει να είναι ενήμερος για τα πάντα, ότι όλες οι προβλεπόμενες ενέργειες έγιναν».
Πρόεδρος: Στις 23/7/18 έγινε εναέρια επιτήρηση στην Αττική;
Δ. Λιότσιος: Ναι, αλλά με αεροσκάφη ιδωτικής αερολέσχης. Επειδή άργησε το αίτημα να σταλεί από το ΕΣΚΕ. Αντί για τις 8.00 το χαρτί έφτασε στις 9.59. Δεν ξέρω γιατί έγινε αυτή η καθυστέρηση.
Πρόεδρος: Το Πεντζετελ θα μπορούσε να σβήσει τη φωτιά στα Γεράνεια;
Δ. Λιότσιος: Θα μπορούσε να την καταλαγιάσει, τις φωτιές τις σβήνουν τα επίγεια μέσα. Υπήρχαν πιθανότητες να κατασταλεί θα κερδίζαμε τα πρώτα είκοσι λεπτά που είναι καθοριστικά.
Πρόεδρος: Η ιδιωτική αερολέσχη με ποιου αρμοδιότητα θα συνέδραμε;
Δ. Λιότσιος: Του ΕΣΚΕ
Ο μάρτυρας επισήμανε ότι την ώρα της δεύτερης απογείωσης αεροσκάφους της ιδιωτικής αερολέσχης στις 16.16 δεν είχε ακόμα εκδηλωθεί η πυρκαγιά στη θέση Νταού Πεντέλης και προσδιόρισε το χρόνο έναρξης περί τις 16.30 με την πρώτη αναγγελία στην πυροσβεστική να γίνεται στις 16.41.
Αντεγκλήσεις
Οι συνήγοροι υπεράσπισης υπέβαλαν αίτημα-ένσταση προκειμένου ο πραγματογνώμονας Λιότσιος να απαντά μόνο σε ερωτήσεις, να μην αναπτύσσει σκέψεις και κρίσεις, να μην ληφθεί υπόψη η κατάθεσή του έως τώρα και να διαγραφεί από τα πρακτικά.
«Έχει δώσει τον όρκο του πραγματογνώμονα και όχι του μάρτυρα», υποστήριξε ένας εκ των δικηγόρων.
«Επί δυόμισι ώρες αγόρευε και όταν η πρόεδρος των ρωτούσε επί συγκεκριμένων θεμάτων, ο κ. Λιότσιος έλεγε ότι θα απαντήσει στη συνέχεια», είπε έναςσυνήγορος, ενώ άλλος συνήγορος υπεράσπισης, ο Μιχάλης Μιχόπουλος ζήτησε ο κ.Λιότσιος να μην διαβάσει σημειώσεις από έγγραφο το οποίο δεν περιλαμβάνεται στη δικογραφία.
Ο εισαγγελέας τοποθετήθηκε λέγοντας ότι μπορούν να συνυπάρξουν και οι δύο ιδιότητες, του πραγματογνώμονα και του μάρτυρα, και ζήτησε να απορριφθεί η ένσταση.
«Ο καλύτερος μάρτυρας είναι εκείνος που συμβάλλει στην εξεύρεση της αλήθειας. Εάν η πραγματογνωμοσύνη δεν τους άρεσε θα μπορούσαν να την προσβάλουν και να ζητήσουν την εξαίρεση του κ. Λιότσιου. Έρχονται σήμερα, αφού έχει καταθέσει 37 φορές ως μαρτυρας στην ανάκριση, να πουν ότι δεν είναι μάρτυρας…», σημείωσε ο Βασίλης Καπερνάρος, συνήγορος υποστήριξης της κατηγορίας.
«Οι αντιρρήσεις της υπεράσπισης προβλήθηκαν σε πολύ όψιμο στάδιο. Οι σημειώσεις του είναι χρήσιμες και πρέπει να κατατεθούν ως έγγραφο στο δικαστήριο για να έχουμε το περιθώριο να τις επεξεργαστούμε», συμπλήρωσε η Ειρήνη Μαρούπα.
Ένταση προκλήθηκε όταν συνήγορος υπεράσπισης ζήτησε να αποβληθούν από την αίθουσα συγγενείς θυμάτων επειδή σχολιάζουν. «Κανένας στην αίθουσα δεν σέβεται τους κατηγορούμενους» είπε ο δικηγόρος με τους συγγενείς θυμάτων να φωνάζουν «ντροπή, εσείς δεν σέβεστε τους νεκρούς».
Τελικά το δικαστήριο αποφάσισε ομόφωνα να επιτρέψει την εξέταση του κ. Λιότσιου και ως μάρτυρα και ως πραγματογνώμονα.
